AYA ELENIA (BAŞMELEK MIKHAEL) MÜZESİ


Hagios Mikhael ya da Büyük Kilise olarak da bilinen yapı,  Sille’nin Subaşı Mahallesi’nde, Tatköy yol ayrımının güneyinde, eski bir çayın kenarında yer almaktadır. 
Bizans Dönemine tarihlendirilen eserin, giriş kapısı üzerindeki kitabede yapının 327 yılında İmparator Konstantin’in annesi Helene tarafından Kudüs yolculuğu sırasında inşa ettirildiği ve II. Mahmut ile Abdülmecit dönemlerinde onarımlar gerçekleştirildiği söylenmektedir.  
Dört serbest destekli, kapalı yunan haçı planlı olan eserin batısında narteks adı verilen bir giriş bölümü ve galerilere geçişi sağlayan merdivenler bulunmaktadır. Yapının iç kısmında, apsisin önünde İstanbul’dan getirilen ahşap ustalara yaptırılmış muhteşem bir ikonastasis yer almaktadır. Buraya asılan ikonalar Yunanistan’a götürülmüş, kaybolmuş ve Konya müzesine taşınmıştır.
Kilisenin kubbesinin merkezinde Pantokrator İsa tasvir edilmiştir. Kubbe kasnağında ise profilli, yuvarlak kemerli bir çerçeve içinde Musa, Süleyman, Davud ve Danyal peygamber tasvirleri yerleştirilmiştir. Pandantiflerde yer alan yuvarlak madalyonlarda dört İncil yazarının resimleri bulunmakta iken kaçırılan bu resimlerin yerleri bugün boş tutulmuştur.   
Naosta kubbeyi taşıyan dört kemerin altına yirmi figür işlenmiştir. Batı haç kolu kemerinde Adem ve Havva’nın yasak meyveyi koparmaları ile cennetten kovuluş sahneleri, bir serafim meleği, Mısırlı azize Mary ve azize Tekla tasvirleri; Kuzey haç kolu kemerinde, İlyas, Elyasa ve Ezekiel peygamberler ile bir serafim meleği; Güney haç kolu kemerinde Danyal, Nahum peygamberler ile bir serafim melek tasviri ve doğu haç kolu kemerinde  Tanrının gözü sahnesi tanımlanabilen figürlerdir.”
 Yapıda kullanılan diğer bir bezeme ise kubbe kasnağının dış yüzünde görülen tuğla süslemelerdir. Kesme taşlardan yapılmış kasnakta bulunan üç tuğla şeritte zik zak, balıksırtı ve güneş motifleri görülebilmektedir. Kasnak her pencere arasına yerleştirilen ince kör kemerlerle de hareketlendirilmiştir. 
Giriş kapısı üzerindeki Türkçe kitabenin Rum harfleriyle (Karamanlıca) yazıldığı  eser, I. Dünya savaşında askeri depo ve yaralı askerlerin tedavisi için kullanılmıştır. Yakın zamanlara kadar harabe halde olan kilisenin restorasyonu, Selçuklu Belediyesi’nce gerçekleştirilmiştir. Restorasyon çalışmaları sonrasında Aya Elenia müze olarak hizmete girmiştir. 


AYA ELENIA MUSEUM


It is also known as Mikhael or Grand Church. It is located in the Subasi district of Sille, on the crossroad of Tatkoy village, near an old river. 
The structure is dated to Byzantine period, according to it’s epigraph over the entrance door, the structure was built by Helene the mother of Emperor Constantine, during her voyage to Jerusalem in 327 and then it was repaired in Mahmut II and Abdulmecit periods. 
It has for free coloumns and planned as closed greek cross and there are an entrance called narteks on the west side and ladders to reach to galleries. Inside the building, there are a magnificent iconastasis in front of the abside made by some artisans from İstanbul. Some of the icons were kidnapped to Greece or getting lost and some of them were transferred to Konya Museum. 
The centre of the dome has a depiction of Pantokrator Jesus. The dome frame bears depictions of the prophets Moses, Salamon, David and Daniel bordered with a profiled, arched frame. The paintings of the four Bible writers, found in the medallions located in the pendentives, were stolen and are kept vacant today.
Twenty depictions are found under the four arches supporting the dome in the naos. the Western cross section arch bears depictions of Adam and Eve picking the forbidden fruit and being sent out of heaven, a seraphime angel, Egyptian Saint Mary and Saint Thekla; the Northern section has depictions of Elias, Elisha and Ezekiel and a seraphime angel; the Southern section depictions of the prophets Daniel and Nahum and a seraphime angel and the Eastern section a depiction that can be described as the Eye of God.
Another decoration in that building is brick decorations in the exterior side of the dome’s vault. Over the vault made of hewn stone, there are zigzag, herringbone and sun motifs. The vault is pepped up with thin and not sharp arcs located between each windows. The Turkish epigraph was written with Greet letters (Karamanlish) and located over the entrance door. The building was being used as military depot and infirmary during the World War I. The church was ruined some times ago and it has been restored by Selcuklu Municipality in 2013.